شوراي فرهنگي آب و فاضلاب استان مركزي

بسمه تعالي

سبحان الذي اسري بعبده ليلا من المسجد الحرام الي المسجد الاقصي الذي باركنا حوله لنريه من آياتنا.....

پيامبر اعظم صلوات الله عليه و آله در سفر معراجي خود به شهودي بس عظيم دست يافت و انچنان ايات الهي را به نظاره نشست كه راهروي مسير رهبري خويش گرديد...كه فرمود:

اي بخبر بكوش كه صاحب خبر شوي

تا راهرو نباشي كي راهبر شوي

آنچه بر او صلوات الله عليه و آله در اين سفر گذشت قابل فهم و درك براي هركس نيست كه فرموده اند: من لم يذق لم يدر...هركس نچيشده باشد نميتواند درك كند

اما راهي را گذاشته اند تا هركسي به اندازه ظرف وجودي خود بچشد تا بفهمد...انتخاب با توست كه به سفر معراج بروي يا نروي... كه همو صلوات الله عليه و آله فرمود:

الصلاه معراج المومن...

حداقل زمان سفر 17 ركعت در روز...

خوش سفرها ميتوانند بيشتر به اين سفر اعزام شوند كه فرمود: الصلاه خير موضوع من شاء كثر و من شاء استقل...هركس خواهد زياد و هركس خواهد كم بر اين مركب نشيند...

بچشيد اين سفر را كه

" تا نخوري نداني " ست...

فرزندان ما در سنين خردسالي به واكنش ما در قبال حركات و سكنات خود بسيار حساسند.نوع نگاه ما، لبخند يا اخم ما،تغييرات چهره و اندامها و... در رفتار كودكان بسيار تعيين كننده است.گاهي يك لبخند نابجا كودك را به رفتار اشتباه ترغيب مي كند و يا يك اخم بي موقع يا حتي بي تفاوتي نا بجا تربيت صحيح فرزندمان را به مخاطره مي اندازد.

دقت كنيم كجا و كي و در قبال چه رفتاري از كودك ذوق زدگي وافر از خود نشان مي دهيم...گاهي براي كوچكترين حركات كودك كه خيلي هم مهم نيست ذوق زده مي شويم ولي در قبال رفتار هاي ديني كودك كه نمونه هاي فراواني ميتواند داشته باشد واكنش مناسب نشان نمي دهيم...به عنوان مثال گاهي كودكي به تقليد از مادر چادر بر سر ميكند يا مانند پدر سر به سجده ميگذارد...اينجا جاي ذوق زدن است...پس

لطفا الكي ذوق نزنيد...

چگونه كودك مان را به نماز خواندن علاقه مند كنيم؟
كودكان در ابعاد مختلف زندگى خود محتاج الگو هستند تا بتوانند آرزوها و تلاش هاى خود را مطابق آن تنظـيـم كنند، آنان در مسائل الهى و دينى نيز كه به طور فطرى با آن در ارتباطند، در جست وجوى يك الگوى معنوى هستند. خانواده در تفكر اسلامي جايگاهي بسيار رفيعي دارد، اگر موضوع خانواده در اسلام را با ساير اموري كه مشابه اين مقوله است، مقايسه كنيم برجستگي خاصي در مسئله خانواده ملاحظه مي كنيم، اگر چه بعضي از آن موضوعات مهم و بعضي مهم تر هستند، اما گاهي اموري وجود دارند كه واژه « اهم » نيز براي آن ها كفايت نمي كند و بايد به دنبال ادبيات ديگري براي بيان عظمت آن ها بود از جمله اين موضوعات، موضوع « خانواده » است.

بي شك آنچه در نظام خلقت تحقق مى يابد، نيازمند مقدمات، زمينه ها و بستر مشخصى است كه ظهور و تحقق آن ها بدون اين تمهيدات غيرممكن است، تربيت الهى انسان نيز نيازمند مقدمات و زمينه هايى است تا والدين بتوانند در اين امر موفق شده و فرهنگ نماز را در وجود فرزندانشان ماندگار كنند.

والدين بايد همچون باغبانى دانا و دلسوز بستر رشد گل هاى باغ خود را بشناسند و با بهره گيرى از زمينه هاى مناسب، شاهد شكفتن گل هاى باغشان باشند تا عطر دل انگيز عشق و بندگى را در قلوب آنان به يادگار بگذارند. زمينه سازى و فراهم كردن شرايط و بهره گيرى از زمينه هاى مختلف مادى و معنوى، لازم است بيشتر در دوران كودكى و نوجوانى و قبل از سن بلوغ شرعى تحقق يابد تا والدين بتوانند در اين سن فرزندانشان را با نماز و نحوه ارتباط با خدا آشنا سازند و گرنه در سن بلوغ و بعد از آن دچار مشكل خواهند شد.

زمينه هاى تربيتى نماز را به زمينه هاى بيرونى مانند محيط خانوادگى و رفتار و بـرخـورد اطرافيـان با كودك و نوجوان و زمينه هاى درونى كه مربوط به خود كودك و نوجوان است، مي توان تقسيم كرد.

زمينه هاى بيرونى
 محيط خانواده، محيط اجتماع و تمام كسانى كه به نحوى با كودك و نوجوان ارتباط دارند، زمينه هاى بيرونى محسوب مى شوند، اين زمينه ها مى تواند اثر و نقش ‍ سازنده يا تخريبى بر آنان بگذارد، كودكان و نوجوانان بـه امور محسوس و ظاهرى توجه بيشترى دارند، بـه همين دليل اين امور برايشان با اهميت تر است . فراهم ساختن زمينه هاى بيرونى تربيت به منظور ترغيب كودك و نوجوان به نماز، مى تواند مـحـرك فـعـاليـت، حـركـت و تمايل او به سوى فرامين الهى و رهنمودهاى قرآن كريم باشد، در ذيل برخى از اين زمينه ها به اختصار مورد بررسى قرار مى گيرد:

- طرح و گفتگو درباره نماز
 اگر والدين در حضور كودك و نوجوان مسايل و معارف مربوط به نماز را طرح و درباره آن گفت وگو كنند، به طور غير مستقيم بر آن ها تأثير خواهد گذاشت، صـحـبـت و گفت وگو دربـاره نـمـاز مى تواند در قالب شعر و سرود، قصه و حكايت، توضيح مـطالب مربوط به نماز، طرح و نقاشى و مانند آن انجام شود تا در ذهن و روان كودك و نوجوان اثر گذاشته بـا تـوجه به حس كنجكاويى كه دارند، خود به فعاليت فكرى و عملى در اين موضوع وادار شوند.
نكته قابل ذكر اينكه، والدين نبايـد چنين فكر كنند كه نسبت به مسايل نماز آگاه هستند پس، چه ضرورتى دارد اين مطالب را بين خود مطرح كنند؟ طرح و گفت وگوى عمدى دربـاره نماز بيانگر اهميتى است كه والدين به اين امر مى دهند و موجب جلب توجه كودك و نوجوان به جايگاه ارزشي نماز مى شود.

- ارتباط با دوستانِ نمازخوان
والدين سعى كنند بـا خانواده ها و افراد متدين ارتباط و رفت و آمد داشته باشند، چرا كه چنين خانواده هايى فرزندان متدين و نمازخوانى دارند كـه مى توانند بـر افكار و اعمال كودك آنان اثر مثبت و سازنده بگذارند. همچنين لازم است كودك و نوجوان ترغيب شود تا دوستانى برگزيند كه براى نماز و آداب اسلامى اهميت قايل هستند، زيرا در مواقعى، تأثير رفتار و گفتار كودكان بر يكديگر بيشتر از سايرين است. علاوه بر اينها عمل نمازگزاران كودك و نوجوان در جمع همسالان خود مي تواند احساس نياز به شخصيت جمعى آن ها را ارضا كند، تكرار اين گونه موارد موجب اُنس و علاقه آنان به نماز خواهد شد.

- ارائه الگو
ميل به داشتن الگوى مطلوب در كودكان و نوجوانان مشهود است و دوست دارند از كسى يا كسانى كـه از هـر جهت مورد علاقه آنان است تقليد كنند و رفتار و گفتارشان را مطابق رفتار الگو تنظيم كرده تا شبيه و مانند آن شوند. والديـن بـا بهره گيرى از اين ميل و خواسته آنان، مى توانند الگوهاى بسيار خوب و عالى از كـسـانـى كـه اهـل عـبوديت و نماز هستند به آن ها معرفى كنند، انبياى الهى، امامان معصوم(ع) و انـسـان هاى وارسته از جمله الگوهاى ارزنده و درخشانى هستند كه مى توان به كودك و نوجوان معرفى كرد تا در سايه آن به گمراهى گرفتار نشود. علاوه بر اين خود والدين با اعتقاد و پاى بندى نسبت به دين به ويژه با اهميت دادن به نماز و عملكرد و رفتار درست مى توانند الگوى ارزنده و مفيدى براى فرزندانشان باشند، خصوصاً هنگامى كه عامل گفته هاى خود نيز هستند.
بنابراين كودكان و نوجوانان در ابعاد مختلف زندگى خود محتاج الگو هستند تا بتوانند افكار، آرزوها و تلاش هاى خود را مطابق آن تنظيم كنند، اينان در مسايل الهى و دينى نيز كه به طور فطرى با آن در ارتباطند، در جست وجوى يك الگوى معنوى هستند، وجود چنين فردى آنان را در امر به هدايت و رستگارى كمك شايانى خواهد كرد.

- نماز در حضور كودك و نوجوان
يكى از عواملى كه مي تواند باعث شوق و علاقه به نماز و آداب الهى در كودك و نوجوان شود، آموزش بصرى است، زيرا اين گونه آموزش ها به دليل اثربخشي و تأثير بيشتر موجب يادگيرى، تغيير رفتار يا ايجاد رفتار تازه مى شود، علاوه بـر ايـن، آموزش بصرى عميق تر بوده و ديرتر فراموش مى شود و زودتر از آموزش هاى ديگر تأثير مى گذارد. والدينى كه هر چند وقت يك بار، كودك و نوجوان خود را با اخلاق حسنه و دعوت محبت آميز به مساجد و اماكن مذهبى مى برند، در علاقه مند كردن فرزندان خود به نماز، موفق تر از ديگرانند، البته اين كار در صورتى موفقيت آميز است كه به خستگى و دل زدگى كودك و نوجوان منجر نشود.
نماز خواندن در منزل و در حضور كودك نيز اثر مثبت و سازنده اى خواهد گذاشت، مثلاً اگر والدين در اتاقى كه كودك مشغول بازى و يا نقاشى است، سجاده خود را پهن كرده به نماز بايستند اثر معنوى ماندگارى خواهد گذاشت. چنانچه نمازهاى واجب را در مسجد و به جماعت مى خوانيم خوب است نمازهاى نافله و قضا را در منزل بخوانيم تا براى كودك و نوجوان تداعى نشود كه مثلًا پدرم چرا امشب نماز نخوانده است، بنابراين وقتى كودك و نوجوان نماز ديگران، خاصه والدين را درك كند و ببيند، تأثير مى پذيرد، اين تأثيرپذيرى باعث تحرك و فعاليت او در انجام عبادت و ساير آداب اسلامى مى شود.

- جاذبه هاى ظاهرى
 ظواهر زيبا و جاذبه هاى گوناگون به خودى خود شوق آور و رغبت انگيزند، اين ظواهر و جاذبه ها (صادق يا كاذب) بر روح كودك و نوجوان تأثير بيشترى مى گذارد، به طورى كه در بسيارى مواقع بدون داشتن دليل درست به سوى چيزى كه داراى ظاهرى زيبا است، كشيده مى شود.
والدين مى توانند از آنچه كه مربوط به ظواهر نماز است، در ترغيب فرزندانشان بهره گيرند تا به تدريج به نماز عادت كرده و سپس به باطن نماز اُنس يابند به عبارت ديگر، از شور و اشتياق ظاهرى بـه شعور باطنى و آگاهى درباره نماز نايل شوند. اگر والدين مطابق ميل و خواسته كودك و نوجوان برايشان سجاده زيبا، مهر و تسبيح دلخواه ، عـطـر، لباس مناسب بـراى پسران و مقنعه و چادر نماز براى دختران تهيه كنند، به يقين كار ارزنده و صحيحى را انجام داده اند، خواندن نماز بـا صوت و قرائت زيبا و دل انگيز و يـا تهيه سرودهاى دلنشين درباره نماز مى تواند زمينه هاى رغبت آنان را به عمل صالحى چون نماز فراهم كنند.

اما در مطلب مرتبطي ديگر نيز مي خوانيم:
چگونه فرزندتان را به نماز خواندن تشويق كنيد ؟
با چند روش كاربردي كه والدين مي‌توانند، با به كارگيري آنها اثر مثبت در نهادينه نمودن نماز در فرزند خود به جا بگذارند، آشنا شويد . سوال : روش‌هاي مؤثر در جذب كودك به نماز و آموزه هاي ديني كدام است؟ دغدغه بسياري از مادران و مربيان در جامعه امروزي اين سوال است و از آنجا كه درباره روش‌هاي موثر در جذب كودك به آموزه‌هاي ديني سخن فراوان است و بناي ما بر اختصار است، به صورت مختصر چند روش كاربردي كه والدين مي‌توانند، با به كارگيري آنها اثر مثبت در نهادينه نمودن نماز در فرزند خود به جا بگذارند، توضيح داده مي‌شود :

الگو دهي
 از جمله روش‌هاي مؤثر و سريع‏الانتقال مطرح در روانشناسي رشد، روش الگوپذيري است، اگر پدر و مادر، والدين و اولياء قبل از اينكه بخواهند كودك را با آداب اسلامي آشنا كنند، خود متخلق به اخلاق نبوي و اسلامي باشند و خود عمل كنند، كودك نيز تقليد كرده و عمل خواهد كرد، زيرا از سن 1 تا 7 سال كودك بدون دانستن فلسفه كار صرفاً آن را تكرار مي‌كند و اين مساله در همه جوامع پذيرفته شده است و حتي نسبت به افراد بزرگسال نيز تاثيرگذار است.

فضاسازي معنوي
فرزندي كه در خانواده‌اي لبريز از ياد و محبت خدا به دنيا مي‌آيد، هيچ‌گاه نيازي ندارد كه آموزش ويژه براي نماز ببيند، زيرا از همان آغاز تولد در گوشش اذان و اقامه مي‌گويند و او را به «صلوه» و «فلاح» و «خيرالعمل» دعوت مي‌كنند، در خانه‌اي كه والدين به مناجات شبانه بر مي‌خيزند و اهل خانه همگي معتقد و مقيد به آداب ديني هستند، چگونه ممكن است فرزندشان گريزان و روي گردان از خدا باشد؟

پاسخ به كنجكاوي‌هاي كودك
 كنجكاوي كودك يك ويژگي طبيعي اوست كه پاسخ آن ضمن ايجاد آرامش روحي و رواني كودك، فرصت مناسب در اختيار والدين قرار مي‌دهد تا بتوانند رفتارهاي مناسب و مطلوب در او به وجود آورند، بر اين اساس وقتي كه فرزندان از مادر در مورد مسائل اعتقادي و نماز مي‌پرسند، فرصت مناسب براي ما به وجود آورده‌اند، تا بتوانيم با پاسخ‌هاي مناسب و يا طرح سؤالات مؤثر در او اثر تربيتي بگذاريم.

آموزش مستقيم
پدر و مادر بايد اين را باور كنند كه همان گونه كه در تامين نيازهاي مادي كودك مسؤوليت دارند، در قبال تامين نيازهاي معنوي نيز موظف هستند، امام باقر عليه‌السلام در يك گفتار حكيمانه مراحل تربيت معنوي فرزندان را شرح داده و چگونگي تربيت آنان را در سنين مختلف بيان مي‌دارد، طبق رهنمود آن حضرت، والدين بايد در سه سالگي كلمه توحيد «لا اله الا الله» را به كودك ياد دهند، در چهار سالگي كلمه رسالت «محمد رسول الله» را به او بياموزند و در پايان پنج سالگي او را آزمايش كنند، اگر راست و چپ را مي‌شناسد، صورتش را به سوي قبله متوجه ساخته و به او بگويند رو به سوي قبله سجده كند، در شش سالگي اجزاء نماز، ركوع و سجده صحيح را يادش دهند تا سن او به آخر سال هفتم برسد، در آن موقع به او بگويند: دست‌ها و صورتش را بشويد و آنگاه به نماز بايستد.

حضور در مجامع و محافل نماز
مشاهدات انسان يكي از عوامل مؤثر در تربيت انسان است، قرآن در آيات متعدد انسان ها را به «ديدن» و «فكر كردن» دعوت مي‌كند، بين «ديدن» و «باور كردن» رابطه مستقيم وجود دارد، بايد كاري كنيم كه فرزند ما با صحنه‌هاي گوناگون اقامه نماز و آماده شدن براي اقامه نماز مواجه شود، شركت در نمازهاي جماعت مسجد محله مي‌تواند در تقويت روحيه نمازگزاردن فرزندان ما مؤثر باشد.

زيبا سازي نماز
انسان يك موجود زيبا دوست است و به دنبال زيبايي‌ها مي‌رود و اين ويژگي را خداوند در وجود آدمي قرار داده است، به خصوص كودك و نوجوان كه بيش از بزرگسالان زيبايي‌ها را مي‌بيند و دوست دارد، با ترتيب دادن يك سجاده زيبا و چادر نمازي قشنگ براي دختران، جانماز و لباس زيبا براي پسران مي‌توان رغبت آنها به نماز خواندن و حضور در جمع نمازگزاران را فزوني بخشد، هرقدر والدين بتوانند زيبايي‌ها را با نماز خواندن پيوند بزنند، به همان اندازه موفق‌تر خواهند بود.

تشويق
همان گونه كه قرآن انسان‌ها را به انجام اعمال پسنديده ترغيب مي‌كند و از ارتكاب اعمال زشت به شدت بر حذر مي‌دارد، سخنان پدر، مادر و مربي نيز بايد اين گونه باشد، جاي جاي قرآن كريم وعده به بهشت است كه نمونه‌اي بارز براي تشويق به عبادت است،پدر و مادر نيز با روش‌هاي مختلف و وعده برآورده ساختن نيازهاي فرزند به اسباب بازي و رفتن به سينما، پارك شادي و ... او را به نماز تشويق كنند، البته اين تشويق نبايد به گونه‌اي باشد كه فرزند برآورده شدن نيازها را نتيجه نماز بداند كه اين آسيب جدي در امر تشويق است.

در روز قدس، آخرين جمعه ماه مبارك رمضان ، از لحظه ها و صحنه ها عكس بگيريد و به يادگاري در ذهن خاطره ها به ثبت برسانيد،

شركت آب و فاضلاب واحد فرهنگي و ديني شركت دوست مي دارد كه در اين مراسم پرشكوه صحنه هايي از حضور شما سروران در ميان انبوهي از ايثار و شهامت و مردانگي ، خاطره هايي ثبت شده و شكار شده توسط دوربين هاي شما را ، چه با دوربين موبايل و چه با دوربين هاي خود با ديگران به اشتراك بگذارد، براي اين امر تصميم به برگزاري مسابقه با شرايط زير نموده است ، منتظر حضور شما در اين مسابقه هستيم.

شرايط مسابقه :

۱) عكس هاي ارسالي مي بايست به صورت رنگي، بدون هيچ گونه تغييرات گرافيكي و با فرمت jpg باشد.

 ۲) عكس هاي ارسالي مي بايست مربوط به راهپيمايي سال جاري (19 تيرماه ۱۳۹4) باشد و عكس هاي قديمي مورد قبول نمي باشد.

 ۳) هر شركت كننده، مجاز به ارسال ۵ عكس است.

 ارسال مشخصات صاحب آثار از قبيل نام و نام خانوادگي،نام شهر ياروستاو ترجيحا شماره تماس به همراه آثار الزامي است.

 روش ارسال آثار :

 شركت كنندگان مي توانند از طريق ايميلnazaninbhahar2000@yahoo.com  آثار خود را ارسال نمايند.

 آخرين مهلت ارسال آثار : ساعت 13 روز پنج شنبه 25 مرداد 1394

  در پايان تصاوير برگزيده با نام و مشخصات عكاسان، در اين سايت منتشر مي شود به ماندگار ترين اثر هديه اي به رسم يادبود از سوي شركت آب و فاضلاب اهداء خواهد شد. منتظر شكار لحظه هاي شما از حماسه آفريني مردم استان در اين روز به ياد ماندني هستيم.

وقتي روزشمار بندگي ورق مي خورد، در لابه لاي آن، مهرباني ها و محبت هاي پروردگار توانا دل هاي پژمرده و نااميد را به شور و شعف مي آورد و دريچه اي به سوي پرواز گشوده مي شود. روزشمار بندگي گاهي جايي را نشاني مي كند كه نبايد از آن خاموشانه عبور كرد. يكي از اين وعده گاه ها، شب هاي قدر است؛ قدري كه از همان آغاز قدر و قيمت اش متفاوت بود. به بركت اين شب، چه گره هايي كه گشوده نشد و چه گم شدگاني كه راه خود را باز يافتند.

اكنون كه ماه مبارك رمضان نيمه دوم خود را از ما پنهان كند، شب قدر فرارسيده است؛ شبي كه قرآن؛ كتاب جاودانگي بر قلب نازنين پيامبر اكرم (ص) فرود آمد و شبي كه كامل ترين انسان روي زمين با شمشير كينه و تعصب و جهالت به شهادت رسيد. 
در آيات و روايات اسلامي ارزش شب قدر برتر از ارزش هزار ماه عنوان شده و هزار ماه برابر با حدود هشتاد سال، يعني عمر طبيعي يك انسان است. يعني عبادت در اين شب با ارزش تر از عبادت يك عمر مي باشد. يعني شب قدر، شب سلامتي و شب پرخير و بركتي است كه انسان مي تواند سعادت دنيا و آخرتش را تأمين كند و شبي است كه سرنوشت يك ساله انسان ها در آن رقم مي خورد.
به رغم اين كه شب قدر به صورت دقيق ناشناخته و كشف ناشده باقي مانده؛ اما دانشمندان اسلامي احتمال مي دهند كه شب قدر يكي از شب هاي نزدهم تا بيست و هفتم ماه مبارك رمضان باشد. به همين سبب، مسلمانان با شب زنده داري هاي پيهم، دعا و نيايش و نذر و انفاق در اين شب ها مي كوشند تا سرنوشت خود را به گونه بهتر رقم بزنند و براي بخشش لغزش هاي خود پوزش بخواهند.
كارشناسان ديني مي گويند كه در اين شب اگر كسي به راستي توبه كند و از خداوند خير دنيا و آخرت را بخواهد، پرونده درخشاني كه پس از توبه گشوده مي شود، زمينه سعادت وي را فراهم مي آورد.
از اين رو، قدر اين شب را بايد بهتر دانست و عظمت آن را بيشتر بايد شناخت. در شب هاي قدر (شب هاي نزدهم تا بيست و هفتم ماه رمضان) انسان بايد خير دنيا و آخرت را براي خود و ديگران بخواهد؛ لذا در اين مجال برخي از اعمال اين شب بيان مي شود، بلكه موجب بهره برداري بيشتر از اين اوقات عزيز گردد.

بسم الله االرحمن الرحيم

 قالَ رسولُ الله صلي الله عليه و آله و سلّم: إنّي تاركٌ فيكُمُ الثَقلَينِ، كتابَ اللهِ و عترتي اهلَ بيتي فإِنَّهُما لَنْ يفْتَرِقا حَتّي يرِدَا عَلَيّ الْحَوضَ

الحمدُلله و سُبحانَكَ؛ أللّهُمَّ صلّ ‌علي محمدٍ و آلهِ مظاهر جمالِك و جلالِك و خزائنِ أسرارِ كتابِكَ الذّي تجلّي فيه الأَحديه بِجميعِ أسمائكَ حَتّي المُسْتَأْثَرِ منها الّذي لايعْلَمُهُ غَيرك؛ و اللَّعنُ علي ظالِميهم أصلِ الشَجَره الخَبيثه.

 و بعد، اينجانب مناسب مي‌دانم كه شمه‌اي كوتاه و قاصر در باب «ثقلين» تذكر دهم؛ نه از حيث مقامات غيبي ومعنوي وعرفاني،  كه قلم مثل مني عاجز است از جسارت در مرتبه‌اي كه عرفان آن برتمام دايره وجود، از ملك تا ملكوت اعلي و ازآنجا تا لاهوت و آنچه درفهم من و تو نايد، سنگين و تحمل آن فوق طاقت، اگر نگويم ممتنع است؛ و نه از آنچه بربشريت گذشته است، از مهجور بودن از حقايق مقام والاي «ثقل اكبر» و «ثقل كبير» كه از هرچيز اكبر است جز ثقل اكبر كه اكبر مطلق است؛ و نه از آنچه گذشته است براين دو ثقل از دشمنان خدا و طاغوتيان بازيگر كه شمارش آن براي مثل مني ميسر نيست با قصور اطلاع و وقت محدود؛ بلكه مناسب ديدم اشاره‌اي گذرا و بسيار كوتاه ازآنچه براين دو ثقل گذشته است بنمايم.

شايد جمله لَنْ يفْتَرِقا حتّي يرِدا عَلَي الْحوَض اشاره باشد بر اينكه بعد از وجود مقدس رسول الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ هرچه بر يكي از اين دو گذشته است برديگري گذشته است و مهجوريت هر يك مهجوريت ديگري است، تا آنگاه كه اين دو مهجور بر رسول خدا در «حوض» وارد شوند. و آيا اين «حوض» مقام اتصال كثرت به وحدت است و اضمحلال قطرات در دريا است، يا چيز ديگر كه به عقل و عرفان بشر راهي ندارد. و بايد گفت آن ستمي كه از طاغوتيان بر اين دو وديعه رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ گذشته، بر امت مسلمان بلكه بر بشريت گذشته است كه قلم از آن عاجز است.

 و ذكر اين نكته لازم است كه حديث «ثقلين» متواتر بين جميع مسلمين است و [در] كتب اهل سنت از «صحاح ششگانه» تا كتب ديگر آنان، با الفاظ مختلفه و موارد مكرره از پيغمبر اكرم ـ صلي الله عليه و‌آله وسلم ـ به طور متواتر نقل شده است. و اين حديث شريف حجت قاطع است برجميع بشر بويژه مسلمانان مذاهب مختلف؛ و بايد همه مسلمانان كه حجت بر آنان تمام است جوابگوي آن باشند؛ و اگرعذري براي جاهلان بي‌خبر باشد براي علماي مذاهب نيست .

اكنون ببينيم چه گذشته است بر كتاب خدا، اين وديعه الهي و ماترك پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مسائل أسف‌انگيزي كه بايد براي آن خون گريه كرد، پس از شهادت حضرت علي (ع) شروع شد. خودخواهان و طاغوتيان، قرآن كريم را وسيله‌اي كردند براي حكومتهاي ضد قرآني؛ و مفسران حقيقي قرآن و آشنايان به حقايق را كه سراسر قرآن را از پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه وآله وسلم ـ  دريافت كرده بودند و نداي اِنّي تاركٌ فيكُمُ الثقلان در گوششان بود با بهانه‌هاي مختلف وتوطئه‌هاي از پيش تهيه شده، آنان راعقب زده و با قرآن، ‌در حقيقت قرآن را ـ كه براي بشريت تا ورود به حوض بزرگترين دستور زندگاني مادي ومعنوي بود و است ـ از صحنه خارج كردند؛ و برحكومت عدل الهي ـ كه يكي از آرمانهاي اين كتاب مقدس بوده و هست ـ خط بطلان كشيدند و انحراف از دين خدا وكتاب و سنت الهي را پايه گذاري كردند، تا كار به جايي رسيد كه قلم از شرح آن شرمسار است.

و هرچه اين بنيان كج به جلو آمد كجيها و انحرافها افزون شد تا آنجا كه قرآن كريم را كه براي رشد جهانيان و نقطه جمع همه مسلمانان بلكه عائله بشري، ازمقام شامخ احديت به كشف تام محمدي (ص) تنزل كرد كه بشريت را به آنچه بايد برسند،‌ برساند و اين وليده «علم الاسماء» را از شرّ شياطين و طاغوتها رها سازد و جهان را به قسط وعدل رساند و حكومت را به دست اولياء الله، معصومين ـ عليهم صلوات الاولين والآخرين ـ بسپارد تا آنان به هر كه صلاح بشريت است بسپارند ـ چنان از صحنه خارج نمودند كه گويي نقشي براي هدايت ندارد و كار به جايي رسيد كه نقش قرآن به دست حكومتهاي جائر و آخوندهاي خبيثِ بدتر از طاغوتيان وسيله‌اي براي اقامه جور و فساد و توجيه ستمگران ومعاندان حق تعالي شد. و مع‌الأسف به دست دشمنان توطئه‌گر و دوستان جاهل، قرآن اين كتاب سرنوشت  ساز، نقشي جز در گورستانها و مجالس مردگان نداشت و ندارد و آنكه بايد وسيله جمع مسلمانان و بشريت وكتاب زندگي آنان باشد، وسيله تفرقه و اختلاف گرديد و يا بكلي از صحنه خارج شد، كه ديديم اگر كسي دم از حكومت اسلامي برمي‌آورد و از سياست، كه نقش بزرگ اسلام و رسول بزرگوار ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ و قرآن و سنت مشحون آن است، سخن مي‌گفت گويي بزرگترين معصيت را مرتكب شده؛ و كلمه «آخوند سياسي» موازن با آخوند بي‌دين شده بود و اكنون نيز هست.

و اخيراً قدرتهاي شيطاني بزرگ به وسيله حكومتهاي منحرفِ خارج از تعليمات اسلامي، كه خود را به دروغ به اسلام بسته‌اند، براي محو قرآن و تثبيت مقاصد شيطاني ابرقدرتها قرآن را با خط زيبا طبع مي‌كنند و به اطراف مي‌فرستند و با اين حيله شيطاني قرآن را از صحنه خارج مي‌كنند. ما همه ديديم قرآني را كه محمدرضاخان پهلوي طبع كرد و عده‌اي را اغفال كرد و بعض آخوندهاي بيخبر از مقاصد اسلامي هم مداح او بودند. و مي‌بينيم كه ملك فهد هر سال مقدار زيادي از ثروتهاي بي‌پايان مردم را صرف طبع قرآن كريم و محالّ تبليغاتِ مذهبِ ضد قرآني مي‌كند و وهابيت، اين مذهب سراپا بي اساس و خرافاتي را ترويج مي‌كند؛ و مردم و ملتهاي غافل را سوق به سوي ابرقدرتها مي‌دهد و از اسلام عزيز و قرآن كريم براي هدم اسلام و قرآن بهره‌برداري مي‌كند.

ما مفتخريم و ملت عزيز سرتاپا متعهد به اسلام و قرآن مفتخر است كه پيرو مذهبي است كه مي‌خواهد حقايق قرآني، كه سراسر آن از وحدت بين مسلمين بلكه بشريت دم مي‌زند، ‌از مقبره‌ها و گورستانها نجات داده و به عنوان بزرگترين نسخه نجات دهنده بشر از جميع قيودي كه بر پاي و دست و قلب و عقل او پيچيده است و او را به سوي فنا و نيستي و بردگي و بندگي طاغوتيان مي‌كشاند نجات دهد.

و ما مفتخريم كه پيرو مذهبي هستيم كه رسول خدا مؤسس آن به امر خداوند تعالي بوده، و اميرالمؤمنين علي بن‌ ابيطالب، اين بنده رها شده از تمام قيود، مأمور رها كردن بشر از تمام اغلال و بردگيها است .

ما مفتخريم كه كتاب نهج‌البلاغه كه بعد از قرآن بزرگترين دستور زندگي مادي و معنوي و بالاترين كتاب رهايي‌بخش بشر است و دستورات معنوي و حكومتي آن بالاترين راه نجات است، از امام معصوم ما است.

ما مفتخريم كه ائمه معصومين، از علي بن ابيطالب گرفته تا منجي بشر حضرت مهدي صاحب زمان ـ عليهم آلاف التحيات و السلام ـ كه به قدرت خداوند قادر، زنده و ناظر امور است ائمه ما هستند. 

ما مفتخريم كه ادعيه حياتبخش كه او را «قرآن صاعد» مي‌خوانند از ائمه معصومين ما است. ما به «مناجات شعبانيه» امامان و «دعاي عرفات» حسين بن علي ـ عليهماالسلام ـ و «صحيفه سجاديه» اين زبور آل محمد و «صحيفه فاطميه» كه كتاب الهام شده از جانب خداوند تعالي  به زهراي مرضيه است از ما است.

ما مفتخريم كه «باقرالعلوم» بالاترين شخصيت تاريخ است و كسي جز خداي تعالي و رسول ـ صلي الله‌عليه و آله  ـ و ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ مقام او را درك نكرده و نتوانند درك كرد، ‌از ما است.

و ما مفتخريم كه مذهب ما «جعفري» است كه فقه ما كه درياي بي‌پايان است، يكي از آثار اوست. و ما مفتخريم كه به همه ائمه معصومين ـ عليهم صلوات الله ـ و متعهد به پيروي آنانيم.

ما مفتخريم كه ائمه معصومين ما ـ صلوات الله و سلامه عليهم ـ در راه تعالي دين اسلام و در راه پياده كردن قرآن كريم كه تشكيل  حكومت عدل يكي از ابعاد آن است، درحبس و تبعيد به سر برده و عاقبت در راه  براندازي حكومتهاي جائرانه و طاغوتيان زمان خود شهيد شدند. وما امروز مفتخريم كه مي‌خواهيم مقاصد قرآن و سنت را پياده كنيم و اقشار مختلفه ملت ما در اين راه بزرگِ سرنوشت‌ساز سر از پا نشناخته، جان و مال و عزيزان خود را نثار راه خدا مي‌كنند.

ما مفتخريم كه بانوان و زنان پير و جوان و خرد و كلان درصحنه‌هاي فرهنگي و اقتصادي ونظامي حاضر، و همدوش مردان يا بهتر از آنان در راه تعالي اسلام و مقاصد قرآن كريم فعاليت دارند؛ و آنان كه توان جنگ دارند، در آموزش نظامي كه براي دفاع از اسلام و كشور اسلامي از واجبات مهم است شركت، و از محروميتهايي كه توطئه دشمنان و نا آشنايي دوستان از احكام اسلام و قرآن بر آنها بلكه بر اسلام و مسلمانان تحميل نمودند، شجاعانه و متعهدانه خود را رهانده و از قيد خرافاتي كه دشمنان براي منافع خود به دست نادانان و بعضي آخوندهاي بي‌اطلاع از مصالح مسلمين به وجود آورده بودند، خارج نموده‌اند؛ و آنان كه توان جنگ ندارند، در خدمت پشت جبهه به نحو ارزشمندي كه دل ملت را از شوق وشعف به لرزه درمي‌آورد و دل دشمنان وجاهلان بدتر از دشمنان را از خشم و غضب مي‌لرزاند، اشتغال دارند. و ما مكرر ديديم كه زنان بزرگواري زينب‌گونه ـ عليها سلام الله ـ فرياد مي‌زنند كه فرزندان خود را از دست داده و در راه خداي تعالي و اسلام عزيز از همه چيز خود گذشته و مفتخرند به اين امر؛ و مي‌دانند آنچه به دست آورده‌اند بالاتر از جنات نعيم است، چه رسد به متاع ناچيز دنيا.

و ملت ما بلكه ملتهاي اسلامي و مستضعفان جهان مفتخرند به اينكه دشمنان آنان كه دشمنان خداي بزرگ و قرآن كريم و اسلام عزيزند، درندگاني هستند كه از هيچ جنايت و خيانتي براي مقاصد شوم جنايتكارانه خود دست نمي‌كشند و براي رسيدن به‌ رياست و مطامع پست خود دوست و دشمن را نمي‌شناسند. و در رأس آنان امريكا اين تروريست بالذات دولتي است كه سرتاسر جهان را به آتش كشيده و هم پيمان او صهيونيست جهاني است كه براي رسيدن به مطامع خود جناياتي مرتكب مي‌شود كه قلمها از نوشتن و زبانها از گفتن آن شرم دارند؛ و خيال ابلهانه «اسرائيل بزرگ»! آنان را به هر جنايتي مي‌كشاند. و ملتهاي اسلامي و مستضعفان جهان مفتخرند كه دشمنان آنها حسين اردني اين جنايت پيشه دوره گرد، وحسن و حسني مبارك هم‌آخور با اسرائيل جنايتكارند و در راه خدمت به امريكا و اسرائيل از هيچ خيانتي  به ملتهاي خود رويگردان نيستند. و ما مفتخريم كه دشمن ما صدام عفلقي است كه دوست و دشمن او را به جنايتكاري ونقض حقوق بين المللي و حقوق بشر مي‌شناسند و همه مي‌دانند كه خيانتكاري او به ملت مظلوم عراق و شيخ نشينان خليج،‌ كمتر از خيانت به ملت ايران نباشد.

و ما و ملتهاي مظلوم دنيا مفتخريم كه رسانه‌هاي گروهي و دستگاههاي تبليغات جهاني، ‌ما و همه مظلومان جهان را به هر جنايت و خيانتي كه ابرقدرتهاي جنايتكار دستور مي‌دهند متهم مي كنند. كدام افتخار بالاتر و والاتر از اينكه امريكا با همه ادعاهايش و همه ساز و برگهاي جنگي‌اش و آنهمه دولتهاي سرسپرده‌اش و به دست داشتن ثروتهاي بي پايانِ ملتهاي مظلوم عقب افتاده و در دست داشتن تمام رسانه‌هاي گروهي، در مقابل ملت غيور ايران و كشور حضرت بقيه الله ـ ارواحنا لمقدمه الفداء ـ آنچنان وامانده و رسوا شده است كه نمي‌داند به كه متوسل شود! و رو به هركس مي‌كند جواب رد مي‌شنود! و اين نيست جز به مددهاي غيبي حضرت باري تعالي ـ جلَّت عظمتُه ـ كه ملتها را بويژه ملت ايران اسلامي رابيدار نموده واز ظلمات ستمشاهي به نور اسلام هدايت نموده.

من اكنون به ملتهاي شريف ستمديده و به ملت عزيز ايران توصيه مي‌كنم كه از اين راه مستقيم الهي كه نه به شرق ملحد و نه به غربِ ستمگرِ كافر وابسته است، بلكه به صراطي كه خداوند به آنها نصيب فرموده است محكم و استوار و متعهد و پايدارً پايبند بوده، و لحظه‌]‌اي‌[ از شكر اين نعمت غفلت نكرده و دستهاي ناپاك عمال ابرقدرتها، چه عمال خارجي و چه عمال داخلي بدتر از خارجي، تزلزلي در نيت پاك و اراده آهنين آنان رخنه نكند؛ و بدانند  كه هرچه رسانه‌هاي گروهي عالم و قدرتهاي شيطاني غرب و شرق اشتلم مي‌زنند دليل برقدرت الهي آنان است و خداوند بزرگ سزاي آنان را هم در اين عالم و هم درعوالم ديگر خواهد داد.  «إنَّه ولي النِّعَم وبِيدِه ملكوتُ كلِّ شيءٍ».

و با كمال جِد و عجز ازملتهاي مسلمان مي‌خواهم كه از ائمه اطهار و فرهنگ سياسي، اجتماعي، اقتصادي، نظامي اين بزرگ راهنمايان عالم بشريت به طور شايسته و به جان و دل و جانفشاني و نثار عزيزان پيروي كنند. از آن جمله دست از فقه سنتي كه بيانگر مكتب رسالت و امامت است و ضامن رشد و عظمت ملتها است، چه احكام اوليه و چه ثانويه كه هر دو مكتب فقه‌ اسلامي است، ذره‌اي منحرف نشوند و به وسواس خناسان معاند با حق و مذهب گوش فرا ندهند و بدانند قدمي انحرافي، مقدمه سقوط مذهب و احكام اسلامي و حكومت عدل الهي است. و از آن جمله از نماز جمعه و جماعت كه بيانگر سياسي نماز است هرگز غفلت نكنند، كه اين نماز جمعه از بزرگترين عنايات حق تعالي بر جمهوري اسلامي ايران است. و از آن جمله مراسم عزاداري ائمه اطهار و بويژه سيد مظلومان و سرور شهيدان، حضرت ابي عبدالله الحسين ـ صلوات وافر الهي و انبيا  و ملائكه الله و صلحا بر روح بزرگ حماسي او باد ـ هيچ‌گاه غفلت نكنند. و بدانند آنچه دستور ائمه ـ عليهم السلام ـ براي بزرگداشت اين حماسه تاريخي اسلام است و آنچه لعن و نفرين بر ستمگران آل بيت است، تمام فرياد قهرمانانه ملتها است بر سردمداران  ستم‌پيشه در طول تاريخ الي الابد. و مي‌دانيد كه لعن ‌و نفرين و فرياد از بيداد بني اميه ـلعنه‌ الله‌ عليهم ـ با آنكه آنان منقرض و به جهنم رهسپار شده‌اند، فرياد بر سر ستمگران جهان و زنده نگهداشتن اين فرياد ستم‌‌شكن است.

و لازم است در نوحه‌ها و اشعار مرثيه و اشعار ثناي از ائمه حق ـ عليهم سلام الله ـ‌ به طور كوبنده فجايع و ستمگريهاي ستمگران هر عصر و مصر يادآوري شود؛ و در اين عصر كه عصر مظلوميت جهان اسلام به دست امريكا و شوروي و ساير وابستگان به آنان و از آن ‌جمله آل‌سعود، اين خائنين به ‌حرم بزرگ الهي _ لعنه الله و ملائكته و رسله عليهم ـ است به طور كوبنده يادآوري و لعن و نفرين شود. و همه بايد بدانيم كه آنچه موجب وحدت بين مسلمين است اين مراسم سياسي است كه حافظ ملّيت مسلمين، بويژه شيعيان ائمه اثني‌عشر ـ عليهم صلوات الله وسلم ـ [است].

و آنچه لازم است تذكر دهم آن است كه وصيت سياسي ـ الهي اينجانب اختصاص به ملت عظيم‌الشأن ايران ندارد، بلكه توصيه به جميع ملل اسلامي و مظلومان جهان از هر ملت و مذهب مي‌باشد.

از خداوند ـ عزوجل ـ عاجزانه خواهانم كه لحظه‌اي ما و ملت ما را به خود واگذار نكند و از عنايات غيبي خود به اين فرزندان اسلام و رزمندگان عزيز لحظه [‌اي] دريغ نفرمايد.

                                                                                                                         روح الله  الموسوي الخميني

بِسْمِ اللهِ الْرَحْمنِ الْرَّحيمْ

اهميت انقلاب شكوهمند اسلامي كه دستاورد ميليونها انسان ارزشمند و هزاران شهيد جاويد آن و آسيب ديدگان عزيز، اين شهيدان زنده است و مورد اميد ميليونها مسلمانان و مستضعفان جهان است، به قدري است كه ارزيابي آن از عهده قلم و بيان والاتر و برتر است.  اينجانب، روح الله موسوي خميني كه از كرم عظيم خداوند متعال با همه خطايا مأيوس نيستم و زاد راه پرخطرم همان دلبستگي به كرم كريم مطلق است، به عنوان يك نفر طلبه حقير كه همچون ديگر برادران ايماني اميد به اين انقلاب و بقاي دستاوردهاي آن و به ثمر رسيدن هرچه بيشتر آن دارم، به عنوان وصيت به نسل حاضر و نسلهاي عزيز آينده مطالبي هر چند تكراري عرض مي‌نمايم. و از خداوند بخشاينده مي‌خواهم كه خلوص نيت در اين تذكرات عنايت فرمايد .

1-  ما مي‌دانيم  كه اين انقلاب بزرگ كه دست جهانخواران و ستمگران را از ايران بزرگ كوتاه كرد، با تأييدات غيبي الهي پيروز گرديد . اگر نبود دست تواناي خداوند امكان نداشت يك جمعيت 36 ميليوني با آن تبليغات ضدّ اسلامي و ضد روحاني خصوص در اين صد سال اخير و با آن تفرقه افكنيهاي بيحساب قلمداران و زبان مُزدان در مطبوعات و سخنرانيها و مجالس و محافل ضد‌اسلامي و ضد‌ملي به صورت مليت، و آنهمه شعرها و بذله گوييها، و آنهمه مراكز عياشي و فحشا و قمار و مسكرات و مواد مخدره كه همه و همه براي كشيدن نسل جوان فعال كه بايد در راه پيشرفت و تعالي و ترقي ميهن عزيز خود فعاليت نمايند، به فساد و بي‌تفاوتي در پيشامدهاي خائنانه، كه به دست شاه فاسد و پدر بي‌فرهنگش و دولتها و مجالس فرمايشي كه از طرف سفارتخانه‌هاي قدرتمندان بر ملت تحميل مي‌شد، و از همه بدتر وضع دانشگاهها و دبيرستانها و مراكز آموزشي كه مقدرات كشور به دست آنان سپرده مي‌شد، با به كار گرفتن معلمان و استادان غربزده يا شرقزده صد‌درصد مخالف اسلام و فرهنگ اسلامي بلكه ملي صحيح، با نام «مليت» و «ملي گرايي»، گرچه در بين آنان مرداني متعهد و دلسوز بودند، لكن با اقليت فاحش آنان و در تنگنا قرار دادنشان كار مثبتي نمي‌توانستند انجام دهند و با اينهمه و دهها مسائل ديگر، از آن جمله به انزوا و عزلت كشيدن روحانيان و با قدرت تبليغاتْ به انحراف فكري كشيدن بسياري از آنان، ممكن نبود اين ملت با اين وضعيت يكپارچه قيام كنند و در سرتاسر كشور با ايده واحد و فرياد «الله اكبر» و فداكاريهاي حيرت‌آور و معجزه آسا تمام قدرتهاي داخل و خارج را كنار زده و خودْ مقدرات كشور را به دست گيرد. بنابراين شك نبايد كرد كه انقلاب اسلامي ايران از همه انقلابها جدا است: هم در پيدايش و هم در كيفيت مبارزه و هم در انگيزه انقلاب و قيام. و ترديد نيست كه اين يك تحفه الهي و هديه غيبي بوده كه از جانب خداوند منان بر اين ملت مظلوم غارتزده عنايت شده است .

خبر آمد خبري در راه است 

سرخوش آن دل كه از آن آگاه است

شايد اين جمعه بيايد...شايد

پرده از چهره گشايد...شايد

دست افشان...پاي كوبان مي روم

بر در سلطان خوبان مي روم

مي‌روم بار دگر مستم كند

بي‌سر و بي‌پا و بي‌دستم كند

مي‌روم كز خويشتن بيرون شوم

در پي ليلا رخي مجنون شوم

هر كه نشناسد امام خويش را

بر كه بسپارد زمام خويش را

با همه‌ي لحن خوش آواييم

در به در كوچه‌ي تنهاييم

اي دو سه تا كوچه ز ما دورتر

نغمه‌ي تو از همه پر شورتر

كاش كه اين فاصله را كم كني

محنت اين قافله را كم كني

كاش كه همسايه‌ي ما مي‌شدي

مايه‌ي آسايه‌ي ما مي‌شدي

هر كه به ديدار تو نايل شود

يك شبه حلال مسائل شود

دوش مرا حال خوشي دست داد

سينه‌ي ما را عطشي دست داد

نام تو بردم لبم آتش گرفت

شعله به دامان سياوش گرفت

نام تو آرامه‌ي جان من است

نامه‌ي تو خط امان من است

اي نگهت خاست گه آفتاب

در من ظلمت زده يك شب بتاب

پرده برانداز ز چشم ترم

تا بتوانم به رخت بنگرم

اي نفست يار و مددكار ما

كي و كجا وعده‌ي ديدار ما

دل مستمندم اي جان، به لبت نياز دارد

به هواي ديدن تو هوس حجاز دارد

به مكه آمدم اي عشق تا تو را بينم

تويي كه نقطه‌ي عطفي به اوج آيينم

ببوسم خاك پاك جمكران را

تجلي خانه‌ي پيغمبران را

خبر آمد خبري در راه است

سر خوش آن دل كه ار آن آگاه است

شايد اين جمعه بيايد...شايد

پرده از چهره گشايد...شايد

در ماه مبارك رمضان از پرخوري و آشفته خوري بايد پرهيز كرد .

·         روزه‌دار با يك برنامه‌ريزي صحيح مي‌تواند نيازهاي غذايي خود را در وعده‌هايي چون گشايش افطار، افطار، شام، بعد از شام، سحري و نيم ساعت قبل از اذان صبح دريافت كند.

·          افراد با مراعات وضعيت جسماني خود به ورزش بپردازند.

·         كاركنان سعي كنند از خوردن غذاهاي پرحجم اما كم كالري و بسيار آبكي در افطار خودداري كنند.

·         حتماً به هنگام سحر براي صرف سحري از خواب برخيزيد.

·         خوردن حداقل يك ليوان شير يا معادل آن ماست، خوردن پنير يا گوشت و يا تخم‌مرغ در فاصله افطار تا شام همچنين غذاي متداول اردوگاهي مثلا شام و يك غذاي ديگر جايگزين ناهار در هنگام سحر توصيه مي‌شود.

·         كاركنان و ساير افراد سعي كنند از سبزيجات تازه و ميوه‌جات، مقداركافي آب و نوشيدني‌هاي مجاز در فاصله افطار تا سحر استفاده كنند.

·         از نوشيدن آب فراوان در وسط غذا يا بلافاصله پس از مصرف غذا پرهيز شود زيرا كه باعث رقيق‌شدن شيره گوارشي و اختلال در هضم مي‌شود.

·         كاركنان و ساير افراد لازم است در ساعات روزه‌داري از فعاليت‌هاي بي‌مورد و سنگين كه موجب تشنگي آنها مي‌شود و نيازهاي غذايي آنها را به شدت افزايش مي‌دهد خودداري كنند.

·         سعي شود از خوردن تنقلات فراوان در فاصله افطاري تا سحر خودداري شود تا معده به هنگام صرف سحري به طور كامل خالي و آماده غذاي سحر باشد و براي خوردن سحري دشواري نداشته باشد.

·         كاركنان در ايام ماه مبارك رمضان به دليل به هم خوردن برنامه غذايي و خواب و بيداري حساسند بنابراين حداقل 7 ساعت خواب تاكيد مي‌شود.

·         در ايامي كه طول روزهاي ماه مبارك رمضان بيشتر است (تابستان) خوردن چند دانه بادام علاوه بر سحري مفيد است.

·         خوردن ميوه براي رفع مشكل يبوست و مقاومت در برابر تشنگي در وعده سحر توصيه مي‌شود.

·         بعد از صرف غذا موجي از معده به طرف روده بزرگ مي‌رود كه اصطلاحاَ به آن رفلكس گاستروكوليك مي‌گويند اگر افراد بلافاصله بعد از صرف غذا به توالت بروند اين موج مي‌تواند كمك موثري براي عمل دفع باشد.

·         در فاصله افطار تا سحري از حدود يكساعت بعد از افطار تا نيم ساعت قبل از سحري خوردن آب كافي به رفع مشكل يبوست كمك مي‌كند.

·         انواع سبزيجات خام و پخته و ميوه‌جات در لينت مزاج موثر است مانند خيسانده‌ي آلو، انجير بعد از صرف غذا به عنوان دسر.

·         خوردن چاي پررنگ، قهوه و كاكائو در برخي افراد موجب پيدايش يبوست مي‌شود و از مصرف اينگونه مواد و ساير موارد يبوست‌زا بايد خودداري شود.

·         خوردن غذاي نامناسب و مشكل‌ساز هنگام افطار مانند غذاهاي سرخ كرده، روغني و بسيار شيرين مانند پشمك، باميه و زولبيا و تنقلات ديگر جزو عادات نامناسب است كه بايد از آنها پرهيز كرده و يا در حد اعتدال آنها را مصرف كرد.

·         بايد غذاي سردشده را داخل يخچال گذاشت كه دماي آن بين 4 تا 5 درجه سانتي‌گراد بالاي صفر است و هنگام گرم‌كردن بايد آن را در معرض دماي بالاي 65 درجه سانتي‌گراد قرار داد.

·         افرادي كه كارهاي فكري مي كنند، بايد حتما سحري بخورند و زياد در محيط هاي گرم و زير تابش آفتاب قرار نگيرند.

و اما چند توصيه از نوشته هاي مقاله آقاي حيدر رحمان پور
از ديد متخصصان تغذيه

الف : افطار

رطب يا خرما + آب :

افطار كردن با خرما سنت است و بهتر است تا شام چيز ديگري ميل نشود. اما اگر خواستيد چيز ديگري مصرف كنيد بهتر است از شيريني جات طبيعي مصرف نماييد، مثل عسل به صورت شربت يا انگور و كشمش يا ميوه هاي شيرين ديگر.

۱- آبي كه هنگام افطار مي نوشيد بهتر است نه زياد گرم باشد و نه زياد سرد باشد (معتدل) .

۲- سعي شود افطار و شام با هم مصرف نشود حداقل نيم ساعت بعد از افطار شام مصرف شود.

۳- كسانيكه به سبب ديابت (مرض قند ) نمي توانند خرما مصرف كنند به جاي آن شربت عسل + ليموترش تازه ميل نمايند زيرا براي جذب قند عسل بدن نياز به انسولين ندارد.

۴- در افطار لبنيات مثل (دوغ و ماست ) مصرف نشود زيرا بسيار سرد ميباشد و براي مغز مضر مي باشد و چه بسا احساس كسالت به انسان دست دهد.

ب: شام

  ۱- حريره بادام با آرد برنج قهوه اي ، كه با عسل يا شيره ي انگور يا شيره ي خرما شيرين شده باشد.

  ۲- نان + پنير گوسفند (ليقوان ) +سبزي + مغز گردو + چند عدد خرما يا مقداري انگور رسيده .

  ۳- اكتفا به يك نوع غذاي ساده كه بخار پز يا آب پز شده باشد مانند : انواع پلوها و خورشها.

  ۴- مي توان از غذاهاي گوشتي يا غذاهاي دريايي نيز در وعده شام استفاده نمود اما به مقدار كم (حداكثر ۲ بار در هفته ).

  ۵- مي توان از آش جو با كشك مرغوب استفاده نمود و از انواع سوپها نيز مي توان استفاده نمود، برنج به مقدار كم – خوراك عدسي – گوشت و سبزي.

ج: سحري

۱- بهتر است در سحري از غذاهاي گياهي پخته يا خام استفاده نمود مثلا: سالاد فصل + ۲ قاشق غذا خوري جوانه گندم + ليمو ترش تازه و روغن زيتون و آن را خوب بجويد . سپس مي توان مقدار كمي از غذاهاي پخته گياهي مانند پلو و خورشت گياهي استفاده نمود. به جاي گوشت درسحري مي توان از قارچ استفاده نمود.

۲- مقداري ميوه و مغز بادام خام يا مغز گردو و پسته و فندق و تعدادي انجير خشك خوب جويده شود (بعد) ۲ ليوان آب خنك نيز ميل شود .مي توان در سحري چند دانه خرما يا انجير يا ميوه هاي ديگر نيز تناول نمود.

۳- غذاهاي حبوبات – خرما – پنير- نان گندم سبوسدار مصرف شود .شير ، ماست محلي – ميوه و سبزيجات .

توصيه هاي كلي در مورد شام وسحري:

۱- در هنگام شام و سحري فقط از يك نوع غذا استفاده شود و در مصرف چند نوع غذا باهم خودداري شود.

۲- سعي شود حتما سحري ميل شود ، زيرا به فرموده پيامبر (ص) درآن بركت است و نياز تغذيه اي بدن را در طول روز تآمين مي كند و از كاهش قند خون و از بي حوصلگي و خستگي و كاهش يادگيري جلوگيري مي كند .

۳- در سحري غذاهاي كم حجم مصرف شود. سعي شود غذاهاي فيبردار مصرف شود.

۴- مصرف سبزيجات و ميوه جات هنگام سحري و افطاري بسيار مناسب است و كمك به دفع سموم مي كند.

۵- در شام و سحر سعي شود از آرد سبوسدار استفاده شود.(ناني كه با آرد سبوسدار پخت شده باشد)

۶- در سحري از مصرف غذاهايي مثل : كوكو سبزي ،كوكو سيب زميني ، كتلت ، گوشت سرخ كرده ، جوجه كباب ، ماهي كباب ، همچنين غذاهايي كه ادويه زياد دارند خودداري شود ، زيرا اين غذاها موجب تشنگي مي شوند .

۷- از مصرف غذاهاي شيرين و چرب مثل زولبيا و باميه در هنگام افطاري خودداري شود .

۸- مصرف غذاهاي ساندويچي و سس مايونز نيز ضرر دارد و مناسب نيست .

۹- جهت احساس تشنگي كمتر مي توان در پايان سحري ليموترش استفاده نمود.

۱۰- در شام و سحري از مصرف غذاهاي سنگين و سرخ كرده پرهيز شود.

  نكته ۱: بعد از مصرف سحري بلافاصله نخوابيد.

نكته ۲: در هنگام سحري از نوشيدن چاي خودداري شود زيرا مضر بوده و دفع آب بدن را زياد مي كند و موجب تشنگي مي شود.

توصيه مهم: درهنگام شام و سحري از پرخوري و اسراف بشدت پرهيز شود ، چون علاوه بر اينكه مضرات زيادي درپي دارد از بركت و فوايد روزه كاسته مي شود.

 ————————-
منابع:

 ۱- مقالات استاد خدادادي

۲- شگفتيهاي خداوند دربدن انسان تأليف : محمد راشب نابلسي

۳- تغذيه درماني تأليف : دكتر محمد دريايي متخصص تغذيه و علوم زيستي

۴- سايتهاي اينترنتي