خطبه نهم از نهج البلاغه

گزارشي از كارها و عملكرد شوراي فرهنگي و ديني

خطبه نهم از نهج البلاغه

هفته نهم

خطبه 9 نهج البلاغه

متن ، ترجمه و معني فارسي الفاظ

خروجي PDFخروجي HTML

وَ مِنْ كَلامٍ لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

وَ قَدْ اَرْعَدُوا وَ اَبْرَقُوا ، وَ مَعَ هَذَيْنِ الْاَمْرَيْنِ الْفَشَلُ ، وَ لَسْنَا نُرْعِدُ حَتَّي نُوقِعَ ، وَ لَا نُسِيلُ حَتَّي نُمْطِرَ .

 ترجمه فارسي خطبه 9

 

واز سخنان آن حضرت عليه السّلام است

خروشيدند و تهديد كردند، و همراه اين دو كار سستي است. و ما تا چيره نباشيم نمي خروشيم، و تا نباريم روان نمي گرديم.

 معني فارسي الفاظ خطبه 9

 «قَدْ» = حرف مختصّ به فعل متصرّف خبري مثبت و مجرّد از جازم و ناصب است ، اين حرف در فعل پس از خود عمل نمي كند و فقط قسم بين آن و فعل فاصله مي شود و همراه با فعل مضارع يا افاده ي معني توقّع مي كند ، و يا تقليل ، و يا تكثير ، و با فعل ماضي يا افاده ي معني تحقيق مي كند ، و يا تقريب فعل ماضي به حال.   «اَرْعَدُوا» = فعل ماضي، جمع مذكّر غائب، باب اِفْعَال از ريشه رعد، «رَعَدَ -ُ رَعْداً : بانگ زد و غرّيد، ترسانيد.» ، «اَرْعَدَ  إرْعاداً  ﻫ = او را وعده ي بد داد و تهديد كرد.» ، غرّيدند، تهديد كردند.    «اَبْرَقُوا» = فعل ماضي، جمع مذكّر غائب، باب اِفْعَال از ريشه برق، «اَبْرَقَ إبْراقاً = بيم داد و تهديد كرد.» ، بيم دادند و تهديد كردند.«مَعَ» = با، همراه. اسمي است مفيد معني مصاحبت و همراهي دو چيز با هم، و در دو مورد به كار مي رود : 1- مضاف و ظرف است كه بر مكان يا زمان اجتماع دلالت دارد. يا مُرادف با عِنْدَ است به معني نزد. 2 - غير مضاف است كه در اين صورت اسمي است مقصور و منصوب و منوّن براي مثنّي و جمع مانند «جاءا معاً : آن دو با هم آمدند» و «جئن معاً : آن زنان با هم آمدند».

«هَذَيْنِ» = «ها» : براي تنبيه است، «ذَيْنِ» اسم اشاره نزديك، مثنّي، اين دو

 «اَمْرَيْنِ» = مثنّي اَمْر: مصدر و - دستور، فرمان، دستور دادن. فرمودن. - حال. شأن. كار

 «فَشَل» = مصدر، ثلاثي مجرّد، «فَشِلَ  -َ فَشَلاً = سست شد و در هنگام سختي يا جنگ ترسيد.» ، سستي «لَسْنَا» = نيستيم. فعل ماضي، متكلّم مع الغير از لَيْسَ ، لَيْسَ بر نفي حال دلالت دارد و غير از حال را نيز بنا بر قرينه نفي مي كند. لَيْسَ از افعال ناقصه است و فعل غير متصرّفي است كه مانند كانَ اسم را مرفوع و خبر را منصوب مي كند. گاهي ليس براي استثنا به كار مي رود. ليس بر جمله فعليّه و يا بر مبتدا و خبري كه هر دو مرفوع باشند داخل مي شود و در اين صورت اسم آن ضمير شأن و جمله ي پس از آن به عنوان خبر در محل نصب است، حرف باء براي تأكيد نفي بر سر خبر ليس در مي آيد و خبر را لفظاً مجرور و محلاً منصوب مي سازد «ليس اللهُ بظالمٍ : خدا ستمگر نيست».

 «نُرْعِدُ» = فعل مضارع، متكلّم مع الغير از باب اِفْعَال، ريشه رعد، «اَرْعَدَ  إرْعاداً  ﻫ = او را وعده ي بد داد و تهديد كرد.» ، مي غرّيم، تهديد مي كنيم.

 «حَتَّي» = حرف جرّ است براي انتهاي غايت . تا. اگر بعد از حَتّي فعل مضارع درآيد حتّي به معني «كَيْ : براي اينكه» است و فعل مضارع را به تقدير اَنْ ناصبه منصوب مي كند. - : گاهي حرف عطف است و مابعد خود را تابع ما قبل خود مي كند. - : گاهي حرف ابتدا است. يكي از مواقعي كه حرف ابتدا است زماني است كه پس از آن فعل ماضي مي آيد. 

 «نُوقِعَ» = فعل مضارع منصوب، از ريشه وقع، باب اِفْعَال، «اَوْقَعَ  إيقاعاً : چيرگي وغلبه يافت.» ، چيره مي شويم، چيرگي و غلبه مي يابيم.

 «نُسِيلُ» = فعل مضارع ، متكلّم مع الغير، باب اِفْعال، از ريشه سيل (اجوف يائي) ، «سالَ -ِِ سَيْلاً و سَيَلاناً و مَسيلاً و مَسالاً الْماءُ = آب روان شد. - ت عَلَيهِمُ الخَيلُ = سواران  از هر سوي به طرف آنان روان شدند.» - «اَسالَ  إسالةً ﻫ = آن را جاري و روان كرد.»

 

«نُمْطِرَ» = فعل مضارع منصوب، متكلّم مع الغير، باب اِفْعال، از ريشه مطر، «اَمْطَرَ إمْطاراً» = باران باريد.

تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در مونوبلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.